Năm nay, giá bị ghìm lại do USD mạnh lên, kinh tế nhiều quốc gia chậm lại và sản lượng từ các nước phi OPEC tăng vượt 100 triệu thùng mỗi ngày, mặc dù nhu cầu lên cao kỷ lục. Ngoài ra, cuộc xung đột tại Trung Đông chưa khiến giá dầu về lại đỉnh năm trước.
Theo một khảo sát được thực hiện bởi Reuters với hơn ba mươi nhà phân tích, giá dầu Brent có thể đạt trung bình 84,4 USD một thùng vào năm 2024. Cơ quan Năng lượng Quốc tế và Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) dự đoán rằng nhu cầu dầu trong năm tới sẽ tăng từ 1,1 đến 2.25 triệu thùng mỗi ngày.
Tuy nhiên, các hãng tư vấn năng lượng Rystad Energy, JP Morgan, Kpler và Wood Mackenzie dự đoán rằng nguồn cung sẽ tăng từ 1.2 đến 1,9 triệu thùng mỗi ngày vào năm 2024, chủ yếu nhờ các quốc gia không phải là OPEC. Chiến lược gia Vikas Dwivedi của Macquarie cho biết: "Chúng tôi cho rằng năm tới, quý nào cũng sẽ dư cung."
Dầu thô được rút khỏi một tàu dầu tại cảng ở Chiết Giang (Trung Quốc). Ảnh: Reuters
Theo giới phân tích, nhà đầu tư nên chú ý đến những vấn đề sau đây trong thị trường dầu thô vào năm 2024.
1. Việc tuân thủ hạn ngạch sản xuất của các nước OPEC+
Trong cuộc họp tháng 11, Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ và đồng minh (OPEC+) đã đồng ý giảm sản xuất 2,2 triệu thùng mỗi ngày trong quý I/2024. ANZ cho biết thị trường dầu thế giới có thể thiếu gần 500.000 thùng mỗi ngày nếu các nước này tuân thủ.
"Quý I sẽ là chìa khóa, vì chúng ta có thể đánh giá mức độ tuân thủ của OPEC", nhận định Ann-Louise Hittle của Wood Mackenzie. Ngoài ra, nếu dự báo nhu cầu của Wood Mackenzie đúng, bà nói rằng các nước này sẽ không cần gia hạn việc cắt giảm tự nguyện sau quý I.
Theo Energy Aspects, cung cấp của Arab Saudi vẫn sẽ giảm trong quý thứ hai, nhưng sẽ tăng dần dần sau đó. Tuy nhiên, họ cũng không loại trừ khả năng nước này lại giảm cung khi cần thiết.
2. Các ẩn số bao gồm Nga, Iran và Venezuela.
Sau khi Mỹ nới lỏng lệnh trừng phạt lên Venezuela hồi tháng 10, dầu của quốc gia này đã trở lại thị trường toàn cầu. Nó sẽ kéo dài sáu tháng.
Các nhà phân tích của JP Morgan cho biết nếu chính phủ của Tổng thống Nicolas Maduro thực hiện thỏa thuận bầu cử đúng đắn với đảng đối lập, Hoa Kỳ có thể gia hạn thêm sáu tháng nữa. Họ đánh giá rằng “lệnh trừng phạt của Mỹ và sản xuất dầu thô của Venezuela có lẽ sẽ quyết định số phận dài hạn của hai nước này trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2024”.
JP Morgan dự đoán rằng việc gỡ bỏ lệnh trừng phạt với hãng dầu quốc doanh PDVSA sẽ giúp sản lượng dầu của Venezuela tăng từ 760.000 thùng vào năm 2023 lên 880.000 thùng vào năm sau và 963.000 thùng vào năm 2025.
Giới buôn dầu nói rằng dầu Iraq và Canada cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi sự hồi phục của nguồn cung dầu nặng của Venezuela đến Mỹ và Ấn Độ. Khi các nhà máy lọc dầu ở Hoa Kỳ nạp nhiều dầu Venezuela hơn, lượng dầu thô Mỹ xuất khẩu sang châu Á có thể sẽ tăng lên.
Giới phân tích cho rằng Nga và Iran vẫn sẽ cung cấp dầu toàn cầu mặc dù các lệnh trừng phạt. Việc này sẽ giúp tăng giá trị trước thềm bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ. Mục tiêu hiện tại của Iran là sản xuất 3,6 triệu thùng dầu mỗi ngày vào quý I/2024, tăng từ 3,4 triệu thùng hiện tại.
3. Các nhà máy lọc dầu được phát triển mới
Giới phân tích nói rằng sau chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine, nguồn cung các sản phẩm từ lọc dầu, đặc biệt là dầu diesel, bị hạn chế. Mặt khác, nguồn cung dự kiến sẽ tăng dần trong năm tới. Năm tới, thị trường Trung Quốc, Ấn Độ, Mexico, Trung Đông và Nigeria sẽ nhận được hơn một triệu thùng sản phẩm từ dầu hàng ngày.
Sự xuất hiện của các nhà máy lọc dầu mới, chẳng hạn như Yulong Petrochemical của Trung Quốc, Panipat và Koyali của Ấn Độ, Dangote của Nigeria và Dos Bocas của Mexico, đã góp phần vào điều này.
4. Các quốc gia không tham gia OPEC
Đến năm 2024, nhóm nước sản xuất dầu không thuộc OPEC, dẫn đầu bởi Brazil, Guyana và Mỹ, dự kiến sẽ tăng sản xuất. Theo chính sách của OPEC+, nguồn cung dầu thô ngọt nhẹ sẽ tăng lên, trong khi loại dầu chua có độ nặng trung bình, còn được gọi là độ nặng trung bình, vẫn bị hạn chế.
Theo DWivedi, trong năm tới, việc này có thể giúp giảm chênh lệch giá giữa các loại dầu thô trên toàn cầu. Điều này có nghĩa là giá của dầu thô ngọt nhẹ và dầu có độ nặng trung bình chỉ khoảng hai đến bốn đô la mỗi thùng. Mức giá hiện tại của dầu nhẹ và dầu nặng vẫn chỉ còn 4 USD một thùng.
Phần lớn nhà máy lọc dầu ở Mỹ, Ấn Độ và Trung Quốc được xây dựng để lọc dầu nặng. Vì vậy, khi các nhà máy hoạt động trở lại sau đợt bảo dưỡng quý II, nguồn cung dầu này có thể giảm đi.
Theo Alan Gelder, Mỹ và châu Á có thể cạnh tranh về việc nhập dầu nặng. Mỹ và Ấn Độ có thể liên hệ với Venezuela để mua thêm dầu nặng. Nga và Iran sẽ tiếp tục cung cho Trung Quốc và Ấn Độ.
